Trochę faktów w temacie planowania przestrzennego
W 2023 roku system planowania przestrzennego przeszedł znaczące zmiany, mające kluczowe znaczenie dla gminy oraz mieszkańców – w dniu 7 lipca 2023 roku Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw. Wprowadzone zmiany mają na celu uproszczenie, ujednolicenie i przyspieszenie procedur planistycznych. Jednak jak to zwykle bywa każda zmiana powoduje wiele nieporozumień, sprzecznych interpretacji, komentarzy spowodowanych niezrozumieniem tematu.
Nowelizacja przepisów wprowadza wręcz rewolucyjne zmiany w zakresie planowania przestrzennego, które powinny zainteresować szczególnie inwestorów, ponieważ nowe regulacje dotkną każdego, kto planuje budowę.
Przeciętny mieszkaniec najbardziej interesuje się planowaniem przestrzennym w gminie w momencie budowy – na przykład domu. Musi wówczas przejść przez dość skomplikowaną procedurę administracyjną. Aby otrzymać pozwolenie na budowę, w pierwszej kolejności musi wykazać zgodność planowanej inwestycji z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego – czyli uzyskać wypis i wyrys z takiego planu bądź w przypadku braku planu na tym terenie – uzyskać decyzję o warunkach zabudowy.
Zgodnie z wymogami dotychczas obowiązującej ustawy, każda Gmina musiała mieć opracowane studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego – czyli dokument kreujący politykę przestrzenną gminy, a każdy sporządzany plan miejscowy musiał być zgodny z jego ustaleniami, czyli nie można było wyznaczyć w planie miejscowym innych terenów pod zabudową aniżeli te, które określało studium.
Gmina Kruszyna uchwaliła zmianę studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego 19 marca 2008 roku (uchwała Rady Gminy XII/67/08), a następnie wielokrotnie zmieniała miejscowo jego zapisy , między innymi w Kruszynie, Bogusławicach, Wikłowie, Lgocie Małej, Jackowie i Babach. Na podstawie studium uwarunkowań i w zgodzie z jego treścią opracowane zostały w latach 2012 – 2023 miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dla: Kruszyny (lata 2013, 2017 i 2021), Bogusławic (lata 2012 i 2021), Wikłowa (lata 2013 i 2023), Lgoty Małej (rok 2017) i części Kijowa (rok 2017).
Jak wspomniano wyżej, w przypadku jakiejkolwiek budowy na terenie miejscowości, które mają opracowane plany miejscowe tj. Kruszyny, Bogusławic, Wikłowa, Lgoty Małej częściowo Kijowa – w pierwszej kolejności przed rozpoczęciem procesu inwestycyjnego, zainteresowany mieszkaniec występuje o wypis i wyrys z tego planu miejscowego i następnie, po sporządzeniu projektu budowlanego, występuje o pozwolenie na budowę. W przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego – a dotyczy to terenów w miejscowościach: Jacków, Baby, Widzów, Widzówek, Teklinów, Pieńki Szczepockie, Łęg i część Kijowa – wszelkie zamierzenia inwestycyjne, z uwagi na brak pokrycia planami miejscowymi – realizowane są w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy.
Nowelizacja z 2023 roku ustawy o planowaniu przestrzennym wprowadza następujące zmiany:
– obowiązujące istniejące studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego traci moc 31 grudnia 2025 roku i do tego czasu, każda gmina będzie musiała uchwalić plan ogólny obejmujący jej cały teren;
– w okresie od dnia wejścia w życie nowej ustawy (czyli 24 września 2023 r) do dnia 31 grudnia 2025 r. nie można zmieniać istniejącego studium z wyjątkiem lokalizacji inwestycji celu publicznego lub lokalizacji inwestycji w zakresie gospodarowania strategicznymi zasobami naturalnymi kraju
– do czasu sporządzenia nowego planu ogólnego i jednocześnie nie później niż do końca 2025 roku każdy nowy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub jego zmianę w dalszym ciągu można uchwalić na podstawie i przy zachowaniu zgodności z istniejącym studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego;
– prawomocne decyzje o warunkach zabudowy uzyskane do końca 2025 roku są ważne bezterminowo
– do 31 grudnia 2025 roku gmina ma obowiązek opracowania planu ogólnego dla całej gminy. Plan ogólny będzie aktem prawa miejscowego, który podzieli gminę na strefy planistyczne i określi dla nich katalog dopuszczalnych funkcji , udział powierzchni biologicznie czynnej i nowe standardy zabudowy. Należy podkreślić, że zgodnie z nowelizacją ustawy uchwalenie planu ogólnego nie powoduje utraty mocy obowiązujących planów miejscowych.
– przy wyznaczaniu w planie ogólnym stref planistycznych związanych z zabudową mieszkaniową uwzględnić należy obszary wyznaczone pod zabudowę mieszkaniową w obowiązujących planach miejscowych (Kruszyna, Bogusławice, Wikłów, Lgota Mała). Natomiast nowe tereny dla potrzeb zabudowy mieszkaniowej bądź o innej funkcji będzie można wyznaczyć tylko wówczas, gdy powierzchnia już wyznaczonych terenów określonych w obowiązujących planach zagospodarowania przestrzennego nie zaspokoi potrzeb mieszkaniowych gminy w przeliczeniu na prognozowaną liczbę mieszkańców. Należy tu dodać, że w naszej gminie mamy niekorzystne zmiany demograficzne, a większość już wyznaczonych terenów w planach miejscowych nie jest zabudowana. Rodzi to poważne obawy, ile nowych terenów pod zabudowę będzie można wyznaczyć w planie ogólnym, a jest to bardzo ważne, ponieważ to na podstawie planu ogólnego będą opracowywane nowe plany miejscowe
– decyzje o warunkach zabudowy po uchwaleniu planu ogólnego będą mogły być wydane tylko dla wyznaczonych w planach ogólnych terenów uzupełnienia zabudowy. Przestanie zatem obowiązywać zasada, że decyzje o warunkach zabudowy wydawane są w miejscach, gdzie nie obowiązuje plan miejscowy. Z pewnością nowe obostrzenia w wydawaniu takich decyzji utrudnią ich uzyskanie zwłaszcza na terenach słabo zurbanizowanych. Jeżeli dana inwestycja będzie lokalizowana poza obszarem uzupełnienia zabudowy, gmina nie będzie mogła wydać warunków zabudowy.
Wymieniłam tylko kilka najbardziej istotnych zmian dla mieszkańców, są to w istocie zmiany bardzo rewolucyjne, które w znaczący sposób weryfikują nasze przyzwyczajenia do dość swobodnego kształtowania zabudowy.
Mając świadomość zachodzących zmian oraz przyszłych ograniczeń w przeznaczeniu nowych terenów pod zabudowę, zorganizowano spotkania radnych na posiedzeniach komisji tematycznych z udziałem między innymi Gminnej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej – specjalistów zajmujących się tematyką planowania przestrzennego, w kwestii znalezienia najlepszych rozwiązań zabezpieczających możliwość swobodnego inwestowania zwłaszcza na terenach, które nie posiadają sporządzonych planów miejscowych (Baby, Jacków, Widzów, Widzówek, Teklinów, Pieńki Szczepockie, Łęg, Kijów).
Z uwagi na złożoność nowych przepisów oraz wiele wątpliwości, niejasności, dajemy sobie więcej czasu na dogłębną analizę tematu, aby z pełnym przekonaniem o słuszności takiego działania dla dobra mieszkańców podjąć stosowne uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planów miejscowych dla miejscowości, które ich nie posiadają. Uchwała o przystąpieniu do sporządzenia planów miejscowych nie podlega konsultacjom społecznym, natomiast opracowanie planów miejscowych musi być bezwzględnie uzgadniane z wieloma instytucjami, urzędami oraz szeroko konsultowane społecznie – czyli przez mieszkańców
Szkoda, że najwięcej do powiedzenia mają osoby nie mające żadnej wiedzy w tym temacie, nie zasięgnęły żadnej informacji w Urzędzie Gminy. Nie wiem też kto upoważnił je do przekazywania fałszywych informacji mieszkańcom gminy.
Gmina zawsze musi stosować się do przepisów określonych w dokumentach wyższej rangi , między innymi Ustaw, nieważne kto jest Wójtem Gminy i z jakich opcji politycznych są Radni Gminy.
Wszystkich mieszkańców zainteresowanych tematyką planowania przestrzennego i chcących uzyskać bardziej szczegółowe informacje zapraszam do Urzędu Gminy. Pracownicy Urzędu zawsze służą pomocą.
Z poważaniem:
Jadwiga Zawadzka
Wójt Gminy Kruszyna
